به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، فریبا یوسفی دبیر دوره ادبی تماشا در ابتدای پانزدهمین برنامه و دومین گام این دوره ادبی گفت: هدف و چشم‌انداز اصلی این دورهٔ ادبی این است که از میان این شاعران جوان و بااستعداد، شاعرانی صاحب‌نام و ماندگار در تاریخ شعر و ادبیات پرورش یابند و نامشان به‌ویژه در شعر زنان، در کنار شعرایی چون پروین اعتصامی ثبت شود. 

میلاد عرفان‌پور در ادامه این نشست اظهار کرد: دورهٔ ادبی تماشا با یک هدف مهم و مقدس و متعالی آغاز شد و ادامه طریق می‌دهد. هدف این بود که از دل ظرفیت بی‌نظیر شعر بانوان انقلاب اسلامی افراد برای کار در فضای حرفه‌ای مهارت ببینند.

وی ادامه داد: امروزه بانوان زیادی اهل ذوق هستند و با تکیه بر معارف و باور درست و فرهنگ ایرانی اسلامی شعر می‌سرایند و شاید دلیل آن هم برگزاری رویدادهایی چون «آفتابگردان‌ها» باشد که بر اهمیت دوره‌های آموزشی دلالت دارد، لذا ما با این تجربه به این فهم رسیدیم که اگر به صورت جدی و با هدف و برنامه راهبردی پیش رویم و اعضای دوره کار را جدی بگیرند می‌توانیم به اهدافمان برسیم.

مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی تاکید کرد: قرار است از ظرفیت بانوان توانمند به جایی برسیم که صفارزاده‌ها و اعتصامی‌ها رسیدند؛ کسانی که به قله شعر فارسی یا نزدیک به آن دست یافتند. 

وی در سخنانش همچنین یادآور شد: شاعر در دشواری ساخته می‌شود و نه فراغت، او در رنج به اوج می‌رسد و در مواجهه با پیچ و تاب عجیب و غریب زندگی به رشد دست می‌یابد. ما دوره ادبی تماشا را نردبانی می‌بینیم تا شاعرانی که طبع شعرشان امیدبخش‌تر است برای رسیدن به قله، عزم جدی کنند.

عرفان‌پور به اجتناب از خودمحوری و توجه بر نگاه منِ جمعی در راستای رشد اعضای اردوی ادبی تماشا در کنار یکدیگر تاکید کرد.

وی در ادامه از تلاش در رفع کاستی‌ها، انتخاب اساتید ویژه برای آموزش اعضای دورهٔ ادبی تماشا و ضرورت حضور منظم در دوره‌ها و همچنین زحمات هیئت علمی سخن گفت و خطاب به بانوان شاعر اظهار کرد: شما مکلف به اثرگذاری نیستید بلکه مکلف به حرکت خالصانه و درست هستید. همچنین عزم شما موتور محرکه و قوه حرکت به سمت قله است.

در بخش بعدی، علی‌محمد مودب به عنوان نخستین مدرس حضور یافت و به اخلاق شاعری و ضرورت‌هایی که یک شاعر باید بر آن توجه داشته باشد، تاکید کرد.

وی عنوان کرد: هر کاری اخلاقی می‌خواهد و شاعری هم اخلاقی را می‌طلبد تا فرد موفق شود. شاعر باید تلاش کند و با اخلاق حرفه‌ای پیگیر باشد. بر همین اساس لازم است تا در آغاز کار انگیزه‌ها را خالص کرد. 

مودب همچنین بیان کرد: ما باید شناخت خود را از عالم درست کنیم و جوینده دانش‌های هستی‌شناختی لازم برای خود باشیم. باید جستجوگر باشیم.

این شاعر در ادامه به بزرگانی چون شفیعی کدکنی و رهبری که محصول و خروجی سیستم آموزش مکتب‌خانه‌ای بوده‌اند اشاره کرد و افزود: پیش از هر چیز اخلاق هر شاعر و فهم موقعیت خود در جهان اهمیت دارد. خُلق شاعر این است که به آنچه می‌تواند او را به پروردگار وصل کند تمسک جوید. 

وی اظهار کرد: اینکه فرد متوجه شود که در کجا قرار دارد مقدمه است و باعث می‌شود تا بر اساس قاعده نقش‌آفرینی کند بنابراین شناخت ماجرا برای شروع بسیار مهم است. ما باید فلسفه وجودی خود را بشناسیم، انسان‌شناسی و معادشناسی داشته باشیم و سپس سازوکارهایی را تعبیه کنیم تا این شناخت فراموش نشود که آن هم ذکر است. 

مودب گفت: رفتارها ما را در موقعیتی قرار می‌دهند که خود را بیابیم. همچنین ایجاد سنت‌هایی چون سرزدن به خانواده شهدا یا دیدار با عالمان و مجاهدان برای تنظیم محتوای شعر مهم است.

باید مراقبت از خود را بالا برد

وی خطاب به بانوان شاعر تصریح کرد: خود را متوجه بازی‌های بزرگ کنید تا از بازی‌های کوچک مثل میل به دیده‌شدن رها شوید. در این باره خواندن زندگی شهدا و عرفا بسیار مهم است. هر چیزی از جنس خدا و خدایی باشد در کنار سربریدن از علایق، انگیزه شاعران را پاک می‌کند. شما می‌توانید ادامه دهنده راه حضرت زینب‌(س) در این عصر جدید باشید با ابزارهای ساده که شناخت درستی از مسائل کلیدی دارند.

این شاعر همچنین گفت: اگرچه ظرفیت و تاثیرگذاری به واسطه ورود تکنولوژی و فضای مجازی زیاد شده ولی باید مراقبت را هم بالا برد و نسبت خودمان را با خدا فراموش نکنیم و متوجه اصول باشیم.

وی در ادامه به ارتباط با جمع، ذکرهای اجتماعی و سرزدن به خانواده شهدا و مستضعفین تاکید کرد.

مودب بانوان شاعر را سرمایه‌های جهانی دانست و بیان کرد: در جنگ اخیر از اسپانیا تا لندن افراد پرچم ایران را در دست گرفتند که مفهوم و تمدن ایران در ذهن جهان را نشان می‌دهد و یکی از اضلاع این تمدن بانوان شاعر هستند. 

در بخش دوم اردوی ادبی تماشا سید حسین شهرستانی درباره تمدن و ماهیت ایران به سخنرانی پرداخت.

 ایران مدیون انقلاب و انقلاب مدیون ایران

وی در سخنانی تاریخ معاصر و رویکردهای متفاوت در گفتمان سیاسی را مطرح کرد و گفت: در دوران معاصر گفتمان سیاسی داعیه‌دار ادامه سیاست در ایران بود. بعد از مشروطه و دوران پهلوی اول و دوم گفتمان هویتی بوجود می‌آید که هویتی ناسیونالیسم باستان‌گرایانه عصر پهلوی است. این نگاه تبدیل به ایدئولوژی پهلوی اول و سپس پهلوی دوم می‌شود و در چارچوب آن فعالیت‌های مثبت و منفی انجام می‌شود که از جمله آن تشکیل انجمن‌های آثار ملی و فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی است. در آن برهه کارهای شعاری چون جشن ۲۵۰۰ ساله هم انجام می‌شود اما با وقوع انقلاب ایدئولوژی اسلامی شکل می‌گیرد که دعوت به بیداری اسلامی را مدنظر قرار داده و محدود به مرزهای ایران نمی‌شود. 

شهرستانی در ادامه سخنانش بر مفاهیم مختلفی چون پهلوانی که از دیرباز در فرهنگ ایرانی وجود داشته اشاره کرد و سپس دربارهٔ فتوت‌نامه‌ها سخن گفت.

این شاعر و پژوهشگر همچنین گفت: هم ایران مدیون انقلاب است و هم انقلاب مدیون ایران است و اگر این بستر فرهنگی در تاریخ ایران وجود نداشت ما نمی‌توانستیم در مقابل شرق و غرب بایستیم. سیاست ایران هیچگاه درون مرزی نبوده و هرجا ایران، ایران بوده با بیرون از مرزهایش هم کار داشته است. در مقابل ایران هم مدیون انقلاب است چون اگر انقلاب نبود فرهنگ اصیل ایرانی نمی‌توانست عرضه شود.

وی تاکید کرد: در فرهنگ انقلاب عنصر مردم‌گرایی وجود دارد. همچنین باید به این نکته هم اشاره کنیم که هرچه انقلاب دارد ریشه در صفویه و نگاه عارفانه آن است و به همین دلیل هم یکسری از افراد آن را مورد انتقاد قرار می‌دهند. 

در بخش پایانی برنامهٔ پانزدهم دورهٔ ادبی تماشا محمدرضا سنگری از شگفتی‌های کربلا و مراحل سفر سیدالشهدا از مدینه که مقارن با اعلام خبر مرگ معاویه تا دهم محرم است را شرح داد.

سنگری در اشاره به نهضت امام حسین (ع) به اهمیت انتخاب زمان، مکان، حالت برای انجام یک امر مهم تاکید کرد و یادآور شد: مکان در زایش شعر بسیار مهم است. اینکه چه زمانی شعر سروده می‌شود و نسبت زمان با شعر چیست بسیار اهمیت دارد چراکه زمان به ظهور واژه‌ها سمت و سو می‌دهد یعنی در صبح نوع طلوع واژه‌ها با بعدظهر متفاوت است. 

وی ادامه داد: یکی از عناصر زیبایی کربلا آغاز شکوهمند آن است که از سالروز مبعث پیامبر (ص) و با لباس پیامبر، توسط امام حسین (ع) آغاز شده است. 

این پژوهشگر خطاب به بانوان شاعر گفت: قلمروهای ناکاویده و نگفته‌ها در نهضت سیدالشهدا (ع) موضوعی مهم برای خلق اثر ادبی است و ای کاش به سمت منظومه‌سرایی حرکت کنیم چراکه ۲۳ کودک در کربلا داریم که می‌توانند سوژه شعرهای عاشورایی باشند. 

در بخش پایانی این رویداد، عرفان‌پور از بانوان شاعر خواست تا با توجه به شرایط بحرانی غزه نسبت به خلق اثر فعال شوند و موج تازه‌ای از سروده‌ها را ارائه کنند.

این دورهٔ ادبی حدود هفتاد عضو دارد و تعدادی از اعضا به‌صورت غیرحضوری و در فضای مجازی در جلسات شرکت دارند.

بیشتر بخوانید:

شاعر معترض شاعر محافظه کار نیست!